10 mei 2017

Highclere Castle, Engeland



 
De televisieserie DOWNTON ABBEY gaat over het landhuis uit de titel waar de aristocratische familie Crawley, met aan het hoofd de graaf van Grantham, met hun personeel woont. De zes seizoenen beslaan de periode april 1912 tot en met december 1925 en werden in Nederland uitgezonden door de KRO-NCRV van 25 juni 2011 tot en met 2 januari 2016.

Highclere Castle, 1 mei 2017
Highclere Castle in het graafschap Hampshire stond model voor Downton Abbey. Scenarist Julian Fellows schreef de serie met dit kasteel in gedachte en verwerkte de geschiedenis van Highclere Castle soms ook in het scenario. De huidige bewoners, de achtste graaf en gravin van Carnarvon, stellen hun woning en het bijbehorende landgoed een aantal weken per jaar open voor publiek. De belangstelling is groot, het is zeker aan te raden vooraf kaarten te bestellen via de website van Highclere Castle.

Tijdens ons bezoek was het druk, maar gelukkig niet te druk, hoewel het vrij lastig was om foto’s te maken zonder toeristen. Aan het einde van de middag was het een stuk rustiger dan halverwege de dag.

In 1838 gaf de derde graaf van Carnarvon aan architect Sir Charles Barry de opdracht een nieuw landhuis te ontwerpen dat indruk zou maken. Zijn derde ontwerp werd goedgekeurd in 1842 waarna de bouw van start ging. Toen de graaf in 1849 overleed was het landhuis, dat inmiddels de naam Highclere Castle had gekregen, grotendeels voltooid. De vierde graaf liet het interieur en de westvleugel voor het personeel (niet te zien in de serie) ontwerpen door Thomas Allom nadat Charles Barry in 1860 was overleden. In 1878 was de bouw geheel voltooid.

Het kasteel is in iedere aflevering te zien, uit alle seizoenen heb ik een selectie gemaakt. Waarschuwing: onderstaande tekst bevat informatie over de inhoud van de serie.

Seizoen 1 (1912-1914)
Tijdens de eerste aflevering komt Highclere Castle tegelijk met de titel voor het eerst in beeld. Het kasteel is een rechthoekig gebouw in de zogeheten ‘Jacobethan style’, met torens op iedere hoek en een grotere toren in het midden, gelegen tussen grote grasvelden met Libanese ceders. Op de website van Highclere Castle kan een kaart van het landgoed worden gedownload.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:01:40
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:05:07
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:16:06
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:22:16
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 1:05:21
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:32:46
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:43:14
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:44:13
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 3, 0:14:53
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 3, 0:36:53
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 4, 0:30:42
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 7, 0:53:08
Highclere Castle, 1 mei 2017

De familie en het personeel zijn regelmatig te zien terwijl men arriveert of weggaat. Bij het bezoek van voorname gasten staat het personeel op een rij bij de ingang van het kasteel terwijl familieleden de gasten begroeten.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:40:40
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:41:08
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 1, 0:41:16
Highclere Castle, 1 mei 2017

Lady Grantham (Elizabeth McGovern) en haar schoonmoeder, de douairière Violet Crawley (Maggie Smith), drinken thee op het gazon.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 4, 0:04:07
Highclere Castle, 1 mei 2017

Op de deuren staan twee hondekoppen die een hertenpoot in hun bek hebben. Op de foto is achter de deur een gedeelte van het marmeren borstbeeld van de tweede graaf van Carnarvon te zien, gemaakt door Lorenzo Bartolini in 1819.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:31:03
Highclere Castle, 1 mei 2017

In de serie is te zien dat om het gebouw grote stenen vazen staan. Dit zijn decorstukken om de lampen die het gebouw ’s avonds verlichten te maskeren.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:13:44
Highclere Castle, 1 mei 2017

Als John Bates (Brendan Coyle) in aflevering 3 het landgoed verlaat is een klein gedeelte van de ingang te zien, een hek met aan weerszijden beeldhouwwerken. Pas in het vijfde seizoen komt de gehele ingang in beeld.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 3, 0:00:38
Highclere Castle, 1 mei 2017

In dezelfde aflevering gooit John Bates op aandringen van Mrs. Hughes (Phyllis Logan) zijn prothese in het meer die moet verhullen dat hij mank loopt. Op de achtergrond is de Tempel van Diana te zien, waar bezoekers op de weg naar de uitgang van het landgoed langsrijden. Het ronde gebouw heeft alleen een decoratieve functie en komt in de rest van de serie niet voor.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 3, 0:47:36
Temple of Diana, 1 mei 2017

Seizoen 2 (1916-1920)
Het tweede seizoen staat vooral in het teken van de Eerste Wereldoorlog. Downton Abbey wordt tijdelijk een opvang van gewonde militairen, dit gebeurde destijds ook met Highclere Castle. Onder de gewonden is Matthew Crawley (Dan Stevens), erfgenaam van het landgoed. Hij zit tijdelijk in een rolstoel.

Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 3, 0:35:37
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 3, 0:35:39
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:00:34
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:00:38
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:19:07
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 7, 0:30:00
Highclere Castle, 1 mei 2017

In de vierde aflevering wandelt één van de personeelsleden, Joseph Molesley (Kevin Doyle), richting Downton Abbey, niet vanaf de hoofdingang maar vanaf een ander pad. Op de achtergrond is een stenen muur met twee bogen te zien. Hier bevindt zich de Monk’s Garden. Deze tuin met bloemen en fruitbomen is voor de serie verder niet gebruikt.

Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 4, 0:14:45
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 4, 0:14:54
Highclere Castle, 1 mei 2017

Lady Edith (Laura Carmichael) heeft in aflevering 6 een gesprek met een Canadese officier wiens gezicht is verminkt. Hij beweert Patrick Crawley te zijn, de oorspronkelijke erfgenaam van Downton Abbey die tijdens het zinken van de Titanic is omgekomen. Terwijl ze over het gras lopen is op de achtergrond tussen de bomen Heaven’s Gate (‘Hemelpoort’) te zien. Oorspronkelijk een gebouw uit 1737, tegenwoordig alleen een façade die dienst doet als uitkijkpunt.

Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:32:24
Heaven's Gate, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:32:28
Highclere Castle, 1 mei 2017

Ze lopen richting Jackdaws Castle. Het gebouw lijkt op een Griekse tempel, het is echter alleen een façade gebouwd om vanaf een afstand te bewonderen. Het werd in 1743 gebouwd, een eeuw voor de bouw van Highclere Castle, toen er een kleiner landhuis stond. De zuilen zijn afkomstig uit Berkeley House in Londen dat in 1733 was afgebrand. Later in dezelfde aflevering zit lady Edith er nogmaals.

Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:32:37
Jackdaws Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:43:04
Jackdaws Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:43:29
Jackdaws Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:43:48
Jackdaws Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 6, 0:51:42
Jackdaws Castle, 1 mei 2017

Seizoen 3 (1920-1921)
In de eerste aflevering vindt het huwelijk tussen lady Mary (Michelle Dockery) en Matthew Crawley plaats waarvoor diverse gasten arriveren.

Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 1, 00:42:42
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 1, 01:01:04
Highclere Castle, 1 mei 2017

De moeder van lady Grantham, Martha Levinson (Shirley MacLaine), komt over uit Amerika. Lord Grantham (Hugh Bonneville) treft haar en lady Edith aan op een bankje onder een boom. Edith voelt zich door haar vader onbegrepen als hij haar relatie met een oudere man afkeurt. Het bankje is behalve in aflevering 2 van dit seizoen meerdere keren in de serie te zien, op verschillende plekken. Tijdens ons bezoek stond het direct onder een boom, naast een borstbeeld van Lancelot “Capability” Brown, de landschapsarchitect van Highclere Castle.

Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 2, 00:27:01
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 2, 00:27:13
Highclere Castle, 1 mei 2017

Opvallend is dat in de gehele serie geen enkel camerastandpunt twee keer is gebruikt. Sommige scènes, bijvoorbeeld het gesprek tussen lord Grantham en Matthew, beginnen vanaf een grote afstand zodat het kasteel en het landschap mooi in beeld komen.

Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 3, 00:13:15
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 3, 00:38:18
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 3, 00:38:32
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 5, 00:44:02
Highclere Castle, 1 mei 2017

In aflevering 5 komt lady Sybil (Jessica Brown Findlay) te overlijden, de dag nadat ze bevallen is van haar dochter. Haar man, Tom Branson (Allen Leech), draagt zijn dochter op de arm en kijkt naar buiten door het raam net boven de hoofdingang.

Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 5, 00:46:41
Highclere Castle, 1 mei 2017

In het daarop volgende deel verlaten de artsen Downton Abbey. Terwijl lord Grantham en Mr. Carson (Jim Carter) naar binnengaan zijn links en rechts van de ingang twee beeldhouwwerken van wyverns te zien, draakachtige wezens die veel op heraldiek en vlaggen voorkomen, waaronder het wapen van de Carnarvons.

Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 6, 00:00:34
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 6, 00:00:53
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 6, 00:09:50
Highclere Castle, 1 mei 2017

Matthew en Tom spelen cricket in aflevering 8. Op de achtergrond is de zuidkant van het kasteel te zien, die minder vaak in beeld komt dan de noord- en oostkant.

Downton Abbey, seizoen 3, aflevering 8, 00:54:33
Highclere Castle, 1 mei 2017

Seizoen 4 (1922-1923)
Opnieuw zijn enkele fraaie camerastandpunten te zien, zoals dit gezicht op de zuidkant van het kasteel waar dienstmeisje Anna (Joanne Froggatt) naar toeloopt.

Downton Abbey, seizoen 4, aflevering 6, 0:00:42
Highclere Castle, 1 mei 2017

Wanneer lord Grantham naar Amerika vertrekt om zijn broer te helpen is de ingang van het kasteel helemaal te zien. Boven de deur staat het jaartal 1842 in Romeinse cijfers en de tekst ‘Unc ie seruiray’ (‘Eén zal ik dienen’), het motto van de familie. Een hond en een leeuw flankeren het familiewapen. Duidelijk te zien is dat na de opnamen de ingang schoongemaakt is.

Downton Abbey, seizoen 4, aflevering 7, 0:08:00
Highclere Castle, 1 mei 2017

Mary en een inspecteur van de overheid, Evelyn Napier (Brendan Patricks), maken een wandeling naar Jackdaws Castle, maar lopen halverwege weer terug naar het kasteel.

Downton Abbey, seizoen 4, aflevering 7, 0:13:52
Jackdaws Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 4, aflevering 7, 0:13:53
Highclere Castle, 1 mei 2017

Seizoen 5 en 6 (1924-1925)
In de twee laatste seizoenen komt Highclere Castle nog regelmatig voor maar omdat veel scènes op elkaar lijken heb ik een kleiner aantal screenshots gemaakt.

Downton Abbey, seizoen 5, aflevering 3, 0:21:32
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 5, aflevering 3, 0:46:19
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 5, aflevering 4, 0:00:55
Highclere Castle, 1 mei 2017

Jackdaws Castle is ook weer even te zien als twee van Mary’s aanbidders, Anthony Gillingham (Tom Cullen) en Charles Blake (Julian Ovenden), er een gesprek hebben.

Downton Abbey, seizoen 5, aflevering 7, 0:03:48
Jackdaws Castle, 1 mei 2017

Opvallend is dat in aflevering 8 van seizoen 5 voor het eerst het hek van de ingang naar het kasteel te zien is. Het landgoed zelf is overigens veel groter, vanaf de openbare weg is het kasteel niet zichtbaar.

Downton Abbey, seizoen 5, aflevering 8, 0:14:55
Highclere Castle, 1 mei 2017
Downton Abbey, seizoen 5, aflevering 8, 0:15:07
Highclere Castle, 1 mei 2017

In de eerste aflevering van het laatste seizoen is tijdens een jachtpartij Heaven’s Gate weer even te zien op de achtergrond.

Downton Abbey, seizoen 6, aflevering 1, 0:00:39
Highclere Castle, 1 mei 2017

Interieur
Bezoekers aan Highclere Castle hebben ook toegang tot een deel van het kasteel, waaronder diverse ruimtes die ook in de serie te zien zijn, zoals de eikenhouten trap, de bibliotheek, de galerij, de salon en de eetzaal. In iedere ruimte is een gids aanwezig die eventuele vragen beantwoordt. Er mogen binnen geen foto’s gemaakt worden. Dit vond ik eerst jammer maar toen ik eenmaal binnen was begrijpelijk. Een bezoek aan het kasteel met constant flitsende camera’s en mensen die selfies maken in de relatief kleine ruimtes was minder prettig geweest, daarom alleen een overzicht van screenshots.

Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:02:06
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:42:16
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 2, 0:44:21
Downton Abbey, seizoen 1, aflevering 3, 0:39:36
Downton Abbey, seizoen 2, aflevering 1, 0:03:27

De keuken en de kamers van het personeel zijn in het kasteel niet aanwezig, dit zijn studiodecors. In de kelder bevindt zich een tentoonstelling van Egyptische kunst. De vijfde graaf interesseerde zich voor archeologie en is mede verantwoordelijk voor de ontdekking van het graf van farao Toetanchamon. Julian Fellowes gebruikte de connectie met Egypte door de honden van lord Grantham Pharaoh and Isis te noemen.

Screenshots © Carnival Film & Television